Priscien et livres de médecine
Constantin l'Africain (101.-1087?)
Manuscrit contenant les textes suivants : <br /><br />
<ul>
<li> Extrait de Priscien, Institutiones grammaticae</li>
<li> Commentaire sur l'Apocalypse</li>
<li> Fragment d'Isaïe</li>
<li> Chapitres des Épîtres de S. Paul</li>
<li> Recettes médicinales</li>
<li> Ouvrage de médecine</li>
<li> Constantin l'Africain, Viaticum</li>
<li> De la composition des antidotes</li>
<li> Constantin l'Africain, Liber graduum</li>
</ul>
Particularité physique : Reliure peau blanche<br /><br />Manuscrit numérisé dans la <a href="http://aurelia.orleans.fr/wrap/img-viewer/MS0301/452346101_MS0301_200344_JPEG/iipviewer.html?np=452346101_MS0301_200344_20000000.JPG&nd=452346101_MS0301_200344_20000130.JPG&base=smets&vcontext=mets&ns=452346101_MS0301_200344_20000002.JPG" target="_blank">bibliothèque numérique</a>
Catalogue des archives et manuscrits <a href="http://aurelia.orleans.fr/archives-et-manuscrit" target="_blank" rel="noreferrer">Aurelia</a> de la médiathèque d'Orléans<a href="http://aurelia.orleans.fr/wrap/ead.pdf?id=FRCGMBPF-452346101-01a.xml&c=FRCGMBPF-452346101-01a.xml_D18012291" target="_blank" rel="noreferrer"></a>
Pour toute information sur la consultation de ce manuscrit, contactez le service Patrimoine : mediatheque-patrimoine[@]orleans-mediatheque.fr.
247 pages
Dimensions : 227 × 131 mm
latin
Manuscrits
Priscien et livres de médecine - MS 301
XIIe siècle
Traités d'alchimie
Alchimie
Manuscrit contenant les textes suivants : <br />
<ul>
<li> « Investigatio secreti magistri Remondi de Insula super opere magno »</li>
<li> « S'ensuit l'investigation de maistre Remon de l'Isle »</li>
<li> « Incipit compendium anime transmutationis metallorum et lapidaris hujus pretiose artis editum a Remondo Lulio »</li>
<li> « Incipit epistola magistri Anthonii Patavini, loci Caste prope Sanctum Antonium, Gratianopolitane diocesis, de transmutatione metallorum »</li>
<li> « Tractatus sive dicteria alkimie magistri Johannis de Meheum »</li>
<li> « Cy commence la clef de sapience de l'art de l'alkymie composée par maistre Jehan de Meheum.»</li>
<li> « Opus kibric cum mercurio »</li>
<li> « Cy commence le très vray rosier des rosiers, composé par frère Jehan de Rupecissa, de l'ordre des Cordeliers, touchant l'art de philosophie au [...]</li>
<li> Explication des termes, des signes et des opérations de l'alchimie avec les différents instruments que nécessite le grand œuvre</li>
<li> « Cy commence le livre de frère Helye, intitulé : Va avecques moy »</li>
<li> « C'est le portier des douze portes de alkimie qui parle de la pierre benoiste »</li>
<li> « Cy commencent aucunes bonnes auctoritez de philosophie naturelle, par lesquelles on peult recongnoistre véritablement de quoy est faicte la be [...]</li>
<li> « Cy commance une doctrine de philosophie, laquelle maistre Jehan Saulnier bailla à son filz sur la transmutation des métaulx »</li>
<li> « S'ensuit ung livre intitulé la Trinité touchant le faict d'alkymie »</li>
<li> « C'est le livre de la Trinité touchant le faict d'alkymie autre que le précédant »</li>
<li> « Le testament de maistre Geber philosophe touchant la vraye science d'alkymie »</li>
<li> « L'œuvre du marquis de Saluces touchant le faict d'alkymie »</li>
<li> « L'espistre maistre Gasteboys touchant l'alkymie, envoyée au roy de France »</li>
<li> « S'ensuyt l'espistre de Almazach philosophe, envoyée au roy de Tramessant »</li>
<li> « Practique phisicale sur le faict d'alkymie »</li>
<li> Notes diverses et maximes</li>
<li> « Le livre de nature »</li>
<li> « S'ensuyt le secret de maistre Artus le Blanc, chevalier et serviteur du roy Henry d'Angleterre »</li>
<li> Recueil de recettes et de procédés sur l'or, l'argent et le mercure</li>
<li> « Nova congelatio argenti vivi. R. salis nitri triti et tres vitrioli romani, tantumdem cynabii... »</li>
</ul>
Support : Papier<br />Particularité physique : Reliure cuir<br /><br />Manuscrit numérisé dans la <a href="http://aurelia.orleans.fr/wrap/img-viewer/NONFLEURY/MS0291/452346101_MS0291_200410_JPEG/iipviewer.html?np=452346101_MS0291_200410_20000000.JPG&nd=452346101_MS0291_200410_20000173.JPG&base=smets&ns=452346101_MS0291_200410_20000002.JPG&monoid=452346101_MS0291_200410&treq=&vcontext=mets" target="_blank">bibliothèque numérique</a>
Catalogue des archives et manuscrits <a href="http://aurelia.orleans.fr/archives-et-manuscrit" target="_blank" rel="noreferrer">Aurelia</a> de la médiathèque d'Orléans
Pour toute information sur la consultation de ce manuscrit, contactez le service Patrimoine : mediatheque-patrimoine[@]orleans-mediatheque.fr.
164 feuillets
Dimensions : 269 × 185 mm
latin
français
Manuscrits
Traités d'alchimie - MS 291
XVIe siècle
Traités d'alchimie
Alchimie
Pietrobono (1417-1497)
Ǧābir ibn Ḥayyān ibn ʿAbd Allâh al-Kūfī al-Ṣūfī (0737-0815)
Manuscrit contenant les textes suivants :<br /><br />
<ul>
<li> « Incipit tractatus magistri Boni de Ferraria physici introductorius ad artem alkimie, compositus 1330 anno a nativitate Domini nostri J. C. in [...]</li>
<li> « Resolutio philosophorum antiquorum et modernorum in philosophia secreta que dicitur alkimia circa lapidem philosophicum et elixis compositione [...]</li>
<li> « Geber, rex de Egipto, sub paucis verbis declarat practicam lapidis »</li>
<li> « De alkymia »</li>
<li> « Incipit liber conjugii solis et lune... »</li>
<li> « De ere philosophorum »</li>
<li> « Incipit liber de transmutationibus et multiplicationibus metallorum »</li>
<li> « Carmen senioris majoris et omnium philosophorum quod Massa aurea vocatur »</li>
<li> « Secretum Hermetis, cum quadam expositione nobili. Laus honor... »</li>
<li> « Incipiunt bona notabilia extracta ex libro rosarii, quorum primum est quod Mercurius... »</li>
<li> « Incipiunt dicta philosophorum sub brevitate composita in arte occulta »</li>
<li> « Incipit liber sancti Asrob, senis merediani »</li>
<li> « Incipit summa Platonis alkymie sic inquiens : Cum res ex eodem sunt... »</li>
<li> « Sequitur thesaurus phisice »</li>
<li> « Incipit liber qui intitulatur de natura solis et lune et Mercurii, sive lilium e spinis evulsum »</li>
<li> « Capitulum IIIum »</li>
</ul>
Support : Papier<br />Particularité physique : Reliure veau noir<br /><br />Manuscrit numérisé dans la <a href="http://aurelia.orleans.fr/wrap/img-viewer/NONFLEURY/MS0290/452346101_MS0290_200412_JPEG/iipviewer.html?np=452346101_MS0290_200412_20000000.JPG&nd=452346101_MS0290_200412_20000247.JPG&base=smets&vcontext=mets&ns=452346101_MS0290_200412_20000002.JPG" target="_blank">bibliothèque numérique</a> de la médiathèque d'Orléans
Catalogue des archives et manuscrits <a href="http://aurelia.orleans.fr/archives-et-manuscrit" target="_blank" rel="noreferrer">Aurelia</a> de la médiathèque d'Orléans
Pour toute information sur la consultation de ce manuscrit, contactez le service Patrimoine : mediatheque-patrimoine[@]orleans-mediatheque.fr.
238 feuillets Dimensions : 276 × 210 mm
latin
Manuscrits
Traités d'alchimie - MS 290
XVIe siècle
Fragments de traités de médecine
Iohannes de Sancto Paulo
École de médecine de Salerne
Manuscrit contenant les textes suivants : <br />
<ul>
<li>[Johannes de Sancto Paulo, Practica.]</li>
<li>Vers</li>
<li>« De humana natura »</li>
<li>« Theoretica dividitur in tria, id est, contemplationem... »</li>
<li>« ...De pelliculis et cute. De meri. De stomacho... » (Inachevé)</li>
</ul>
Support : Parchemin <br />Particularité physique : Dans un portefeuille<br /><br />Manuscrit numérisé dans la <a href="http://aurelia.orleans.fr/wrap/img-viewer/MS0286/452346101_MS0286_200185_JPEG/iipviewer.html?np=452346101_MS0286_200185_20000000.JPG&nd=452346101_MS0286_200185_20000039.JPG&base=smets&vcontext=mets&ns=452346101_MS0286_200185_20000002.JPG" target="_blank">bibliothèque numérique</a>
Catalogue des archives et manuscrits <a href="http://aurelia.orleans.fr/archives-et-manuscrit" target="_blank" rel="noreferrer">Aurelia</a> de la médiathèque d'Orléans
Pour toute information sur la consultation de ce manuscrit, contactez le service Patrimoine : mediatheque-patrimoine[@]orleans-mediatheque.fr.
67 pages
Dimensions : 210 × 138 mm mm
latin
Manuscrits
Fragments de traités de médecine - MS 286
XIIe siècle
Ouvrages de médecine. (Incomplets)
Théophile Protospathaire (08..-08..)
Manuscrit contenant les textes suivants : <br />
<ul>
<li>« De medicina »</li>
<li>« Incipit liber Filareti de pulsu »</li>
<li>Théophile, De urinis</li>
<li>« Constantinus de medicina »</li>
</ul>
Support : Parchemin <br />Particularité physique : Reliure peau blanche<br /><br />Manuscrit accessible dans la <a href="http://aurelia.orleans.fr/wrap/img-viewer/MS0285/452346101_MS0285_200358_JPEG/iipviewer.html?np=452346101_MS0285_200358_20000000.JPG&nd=452346101_MS0285_200358_20000077.JPG&base=smets&vcontext=mets&ns=452346101_MS0285_200358_20000002.JPG" target="_blank">bibliothèque numérique</a>
Catalogue des archives et manuscrits <a href="http://aurelia.orleans.fr/archives-et-manuscrit" target="_blank" rel="noreferrer">Aurelia</a> de la médiathèque d'Orléans
Pour toute information sur la consultation de ce manuscrit, contactez le service Patrimoine : mediatheque-patrimoine[@]orleans-mediatheque.fr.
170 pages
Dimensions : 226 × 120 mm
latin
Manuscrits
Ouvrages de médecine. (Incomplets) - MS 285
XIIe siècle
Ouvrages de médecine et Commentaires sur l'Écriture sainte
Hippocrate (0460-0377 av. J.-C.)
Claude Galien (0131?-0201?)
Théophile Protospathaire (08..-08..)
Manuscrit contenant les textes suivants : <br /><br />
<ul>
<li>« Medicina dividitur in duas partes... »</li>
<li>Hippocrate, Prognostica</li>
<li>Théophile, De urinis</li>
<li>[Galien]</li>
<li>Questions théologiques</li>
<li>« De sancto Basilio in Psalmos »</li>
<li>« De timore VI capitula »</li>
<li>« In Apocalypsin... »</li>
<li>« Incipit speculum ecclesie [magistri Hugonis] »</li>
<li>87 vers sur Abélard et Héloïse et vers d'Abélard</li>
<li>« In Cantica canticorum »</li>
<li>Sermon</li>
<li>Sermon</li>
<li>Commentaire sur l'Écriture sainte</li>
</ul>
<br />Support : Parchemin<br />Particularité physique : Dérelié<br /><br />Manuscrit consultable dans la<a href="http://aurelia.orleans.fr/wrap/img-viewer/MS0284/452346101_MS0284_200045_JPEG/iipviewer.html?np=452346101_MS0284_200045_20000000.JPG&nd=452346101_MS0284_200045_20000216.JPG&base=smets&vcontext=mets&ns=452346101_MS0284_200045_20000000.jpg" target="_blank"> bibliothèque numérique</a>
Catalogue des archives et manuscrits <a href="http://aurelia.orleans.fr/archives-et-manuscrit" target="_blank" rel="noreferrer">Aurelia</a> de la médiathèque d'Orléans
Pour toute information sur la consultation de ce manuscrit, contactez le service Patrimoine : mediatheque-patrimoine[@]orleans-mediatheque.fr.
208 pages
Dimensions : 175 × 120 mm mm
latin
Manuscrits
Ouvrages de médecine et Commentaires sur l'Écriture sainte - MS 284
XIIe siècle
Ouvrages de médecine et de dialectique
Hippocrate (0460-0377 av. J.-C.)
Dioscoride (00..-00..)
Alexandre de Tralles (0525-0605)
Aristote (0384-0322 av. J.-C.)
Manuscrit contenant les textes suivants : <br /><br />
<ul>
<li>« Incipiunt indicia Ypocratis... »</li>
<li>[Alexander Trallianus, Practica]</li>
<li>Dioscoride</li>
<li>« Expositionem in hunc librum Aristotelis parantes... »</li>
<li>Commentaires sur l'Écriture sainte</li>
<li>« In principio hujus libri... »</li>
<li>« ...Explicit summa periermeneias »</li>
<li>[Commentaires sur Boèce]</li>
<li>« Incipit liber Aurelii Augustini de fide et operibus »</li>
</ul>
Support : Parchemin. Dimensions : 245 × 160 mm mm Particularité physique : Reliure peau blanche<br /><br />Manuscrit consultable dans la <a href="http://aurelia.orleans.fr/wrap/img-viewer/MS0283/452346101_MS0283_200333_JPEG/iipviewer.html?np=452346101_MS0283_200333_20000000.JPG&nd=452346101_MS0283_200333_20000114.JPG&base=smets&vcontext=mets&ns=452346101_MS0283_200333_20000002.JPG" target="_blank">bibliothèque numérique</a>
Catalogue des archives et manuscrits <a href="http://aurelia.orleans.fr/archives-et-manuscrit" target="_blank" rel="noreferrer">Aurelia</a> de la médiathèque d'Orléans
Pour toute information sur la consultation de ce manuscrit, contactez le service Patrimoine : mediatheque-patrimoine[@]orleans-mediatheque.fr.
202 pages, les pages 130-133 et 154-155 manquent
latin
Manuscrits
Ouvrages de médecine et de dialectique - MS 283
XIe-XIIe siècle
Traités de médecine, ouvrages de Remi d'Auxerre et de Priscien
Hippocrate (0460-0377 av. J.-C.)
Grammaire
Constantin l'Africain (101.-1087?)
Priscien
Remi d'Auxerre (0841?-0908?)
Théophile Protospathaire (08..-08..)
Manuscrit contenant les traités de médecine et de grammaire suivants : <br /><br />-p. 1 : « Tabula sideralis et tractatus de zodiaco. Luna est frigide nature et argentei coloris... » (p.1)<br />-p. 18 : « Liber artis physice. Martialis. Juvencus super IIIIor evangelistas. Liber de grammatica. »<br />-p. 19 : « Incipit liber prognosticorum Ypocratis »<br />-p. 40 : « Incipit liber Theophili de urinis »<br />-p. 57 : « Incipit liber Philareti de pulsu »<br />-p. 63 : Constantin l'Africain, « De ponderibus <em>»</em><br />-p. 65 : « De febribus »<br />-p. 81 : Remi d'Auxerre, Commentaire sur Donat<br />-p. 101 : « Incipit institutio Prisciani »<br /><br />Support : Parchemin <br />Dimensions : 226 × 145 mm <br />Particularité physique : Reliure peau blanche
Catalogue des archives et manuscrits <a href="http://aurelia.orleans.fr/archives-et-manuscrit" target="_blank">Aurelia</a>
Importance matérielle : 159 pages
latin
Manuscrits
MS 282 - Traités de médecine, ouvrages de Remi d'Auxerre et de Priscien -
XIe-XIIIe siècles
Lettres autographes et mémoires lus à l'Académie d'Orléans
Académie d'Orléans
Lettres et autographes issus de la collection de l'abbé Pataud.
On y trouve parmi les nombreuses pièces celles de Berthollet, Cabanis, Chaptal, Jacques Antoine Joseph Cousin, Étienne Geoffroy-Saint-Hilaire, Pierre-André Latreille, Jacques Lieutaud,Jean-François Pilâtre de Rozier, Pierre Varignon
Catalogue des archives et manuscrits <a href="http://aurelia.orleans.fr/wrap/ead.html?id=FRCGMBPF-452346101-01a.xml&c=FRCGMBPF-452346101-01a.xml_D18014622&qid=eas1539606752137#!{%22content%22:[%22FRCGMBPF-452346101-01a.xml_D18014258%22,false,%22eas1539606752137%22],%22fragment%22:%22ead-fragment.xsp?c=FRCGMBPF-452346101-01a.xml_D18014622&qid=sdx_q0%22}" target="_blank">Aurelia</a>
Académie d'Orléans
<a href="https://rhpst.huma-num.fr/items/show/711" target="_blank">Fonds de la Société d'Agriculture, Sciences, Belles lettres et Arts d'Orléans (Académie).</a>
Plusieurs cartons
français
latin
Archives
943-955 : Lettres autographes et mémoires lus à l'Académie d'Orléans
Fonds de vues d'optique
Optique
<div style="text-align: justify;">Il n’existe pas de certitude quant à l’histoire de la collection de la Bibliothèque interuniversitaire de Montpellier (BIU), on suppose qu’elle a appartenu au cabinet de physique de la Faculté des Sciences de Montpellier. Elle aurait été conservée dans une démarche pédagogique d’apprentissage des lois de l’optique et de la perspective. L’appareil de visualisation qui devait l’accompagner n’a pas été retrouvé.</div>
<div style="text-align: justify;">Ce fonds est composé de 86 vues d'optique parisiennes et londoniennes qui datent des années 1740-1760. Ces vues sont des gravures en taille-douce coloriées à la main à la gouache ou à l’aquarelle.</div>
<div style="text-align: justify;">Une moitié (vues d’origine anglaise) a été montée sur cartons afin de permettre la visualisation dans des appareils d’optique de type zograscope ou boîte foraine. Elles étaient présentées dans des milieux très différents : le salon aristocratique et la place publique où s’installait le colporteur. La légende, située en dessous de la vue, a été découpée et collée au verso du carton ou bien recopiée à la main. Une épaisse bordure noire a été peinte sur les bordures pour accentuer l’effet de contraste. Deux d’entre elles sont des vues « à transformation » : les cartons de support sont évidés afin de laisser passer la lumière à certains endroits et permettre un visionnage dans des « boîtes foraines » avec éclairage par l’arrière.</div>
<div style="text-align: justify;">L’autre moitié, formée en majorité de vues réalisées à Paris, est colorée mais ni rognée ni montée. On peut donc y repérer le titre à l’envers, caractéristique des vues d’optique.</div>
<div style="text-align: justify;">Les thématiques de ces vues sont très variées : paysages urbains ou champêtres, monuments et événements (peste de 1720 à Marseille, feux d’artifice à l’occasion de festivités…).</div>
<a href="http://www.biu-montpellier.fr/florabium/jsp/biumImpossid/anonyme2/index2.jsp" target="_blank">Site web</a> de la bibliothèque
<div style="text-align: justify;">86 gravures en taille-douce coloriées à la main à la gouache ou à l’aquarelle.</div>
Ressources iconographiques
1740-1760